Etiraz, dava-dalaş, mitinq: ən böyük “iPhone” zavodunda nə baş verir?

"İnsanların niyə etiraz etdikləriini dəqiq bilmirəm, amma onlar bizi - yeni gələnləri COVID-ə yoluxmuş işçilərlə qarışdırdılar"

Smartfon istehsalçısı “Foxconn”, Çinin Henan əyalətindəki Jengjou şəhərindəki ən böyük montaj zavodunda etiraz dalğası fonunda zorakılıq hadisələrini təsdiqləyib. Yüzlərlə fabrik işçisinin xüsusi polis bölmələri və qoruyucu kostyumları geyinmiş insanlarla toqquşduğunu göstərən çoxsaylı nümayiş videoları internetdə yayılıb (bu geyim adətən Çində virusa görə bağlanma zamanı bir ərazinin və ya şəhərin bağlanması zamanı geyilir).

Dünyanın ən böyük “iPhone” istehsalçısının işçiləri deyirlər ki, rəhbərlik müqavilələrini dəyişib.

Açıqlamada “Foxconn” bəzi işçilərin maaşla bağlı şübhələri olduğunu təsdiqləyib, lakin şirkət onlara əmək müqavilələrinə uyğun olaraq ödənişlər vəd edir. Şirkət, həmçinin yeni gələnlərdən yataqxana otaqlarını COVID-ə yoluxmuş işçilərlə bölüşmələrinin istənilməsi ilə bağlı şayiələri "bilərəkdən yalan" adlandırıb. “Foxconn” iddia edir ki, yeni işçilər köçürülməzdən əvvəl otaqlar yerli hakimiyyət orqanları tərəfindən dezinfeksiya edilib və yoxlanılıb.

Oktyabr ayında COVID infeksiyası hallarının artması səbəbindən zavodda lokdaun tətbiq olunub, lakin bəzi işçilər bunu pozaraq evə gediblər. Bundan sonra şirkət onlara böyük mükafatlar vəd edərək yeni işçiləri işə götürüb.

Fabrikdən canlı yayımlanan saytda işçilərin “Hüquqlarımızı qoruyun!” şüarları səsləndirdiyi, digərlərinin isə təhlükəsizlik kameralarını və pəncərələri çubuqlarla sındırdığını görmək olardı.

İşçilərdən biri canlı yayım zamanı "Söz verdikləri mükafatı almamaq üçün müqavilələri dəyişdilər. Bizi karantində saxlayırlar, amma yemək vermirlər" dedi.

"Tələblərimizi yerinə yetirməsələr, mübarizəmizi davam etdirəcəyik”, - deyən həmin şəxs polis tərəfindən döyülən ağır şikəst kişini şəxsən gördüyünü iddia edib.

Bu yaxınlarda işə götürülən başqa bir şirkət işçisi BBC-yə bildirib ki, bəzi yeni gələnlər son epidemiya zamanı zavodda qalanlardan COVID-ə yoluxacaqlarından qorxurlar.

Çərşənbə günü səhər gücləndirilmiş polis bölmələri müəssisəyə gəlib - bunu çoxsaylı silahlı polislərin göründüyü internetdə yerləşdirilən canlı video da təsdiqləyir. BBC-nin danışdığı başqa bir gənc işçi, başı qan içində yerdə uzanan bir adam gördüyünü söyləyib: "İnsanların niyə etiraz etdiyini dəqiq bilmirəm, amma onlar bizi - yeni gələnləri COVID-ə yoluxmuş işçilərlə qarışdırdılar".

“Foxconn” Tayvan firmasıdır və “Apple”ın əsas subpodratçısıdır. Onun Jengjou obyekti dünyanın hər yerindən daha çox “iPhone” istehsal edir.

Oktyabrın sonlarında, yeni COVID hadisələri dalğası və zavod işçilərinə qarşı pis rəftarla bağlı şayiələr fonunda, bir çox işçi zavoddan qaçaraq evlərinə gedib. Onların axını sosial mediada geniş şəkildə elan edilib.

O vaxtdan bəri şirkət COVID epidemiyası səbəbiylə işçiləri şəhərin qalan hissəsindən təcrid edərək zavodda qapalı dövrə adlanan iş tətbiq edib. Noyabrın əvvəlində “Apple” xəbərdarlıq edib ki, Jengjou şəhərində istehsaldakı fasilələr səbəbindən “iPhone 14”-ün tədarükünün azalacağını gözləyir.

(BBC)