Kremlin “qaz üsyanı” planı: kiçik ölkələr böyük problemlərlə üz-üzə
Məqsəd bəllidir – cammat küçələrə çıxaraq hökumətlərin istefasını tələb etsin
Moldova ciddi enerji böhranı yaşayır. Rusiyanın Ukraynanın elektrik stansiyalarına zərbələr endirməyə başlamasından sonra Ukraynadan elektrik enerjisinin verilməsi dayandırılıb. “Qazprom” da öz növbəsində, Moldovanın elektrik enerjisinin böyük hissəsini istehsal edən separatçı Dnestryanı bölgəyə qaz tədarükünü kəsib.
Ölkə sakinləri getdikcə işıqların kəsilməsi ilə üzləşirlər. Moskva enerjidən avropayönlü hökuməti sabitliyi pozmaq üçün silah kimi istifadə edir. Kişinyov sakinləri küçələrə çıxaraq hökumətin istefasını tələb edirlər.
Etirazların arxasında Kremlin kölgəsi
Korrupsiyaya qarşı mübarizə prokurorluğunun rəhbəri Veronika Dreqelin iddia edir ki, “Moldovada bəzi siyasi partiyalar Rusiya kəşfiyyat xidmətləri vasitəsilə maliyyələşdirilib”.
Dreqelin “Euronews”a bildirib ki, müstəntiqlər içərisində təxminən 200.000 avro nağd pul olan iyirmi qara çanta tapıblar.
Prokurorun sözlərinə görə, bu, nümayişlərin Moskvanın təsiri altında olan ŞOR partiyası tərəfindən maliyyələşdirilməsinə sübutdur. Onların lideri, populist oliqarx İlan Şor qaçır. O, milyard dollarlıq bank fırıldaqlarında iştirak etməkdə ittiham olunur.
Etirazların təşkilatçısı Orxey rayonu administrasiyasının rəhbəri, ŞOR partiyasının üzvü Dinu Tsurkanu hesab olunur. “İlan Şor açıq şəkildə bildirdi ki, bu pullar partiyanın və etirazçıların xərclərini ödəmək üçün nəzərdə tutulub. Bunda qanunsuz heç nə yoxdur”, – Tsurkanu deyir.
Moldova yardım üçün Avropaya üz tutur
Moldovanın Rusiyadan enerji asılılığı hələ sovet dövründən başlayıb. Bununla belə, bu illər ərzində hökumətlər ölkənin enerji təchizatını diversifikasiya etməyə çalışıblar.
Rumıniyadan yeni qaz kəməri Moldovaya asılılığını azaltmağa imkan verir. Qərbi Avropa istiqamətində bir neçə yüksək gərginlikli elektrik xəttinin çəkilməsi də nəzərdə tutulur. Lakin Avropanın bahalı spot bazarında elektrik enerjisi almaq davamlı uzunmüddətli həll yolu kimi görünmür.
Maliyyə axtarışı
Moldova Baş nazirinin müavini Andrey Spinu enerji böhranında “Qazprom”u günahlandırır. O, əmindir ki, Asılılığın Azaldılması Fondu “insanlara qaz, işıq və ya istilik haqqını ödəməyə” imkan verəcək. 250 milyon avroluq fond Avropa İttifaqı tərəfindən maliyyələşdirilir və prioritet sosial cəhətdən həssas ailələrə verilir.
Todireşti kəndindən olan Beşer ailəsi güzəştli şərtlərlə üç kubmetr odun belə, alıb. Onlarda tam yeni qaz qızdırıcısı var, amma indi onu idarə etmək çox bahadır. İndi bütün qışa odun çatmayacağından qorxurlar.
Yemək bişirmək üçün ailə Avropa İttifaqı tərəfindən subsidiya olunan qazdan istifadə edir. Beşer 2022-ci ilin martından bu yana iki dəfədən çox artmış elektrik enerjisi fakturalarından narahatdır. Moldova hazırda 34%-lə Avropada ən yüksək inflyasiya səviyyəsinə malikdir.
(Euronews)